In de Nederlandse bouwsector wordt sinds honderd jaar vrijwel overal gebruikt gemaakt van spouwmuren. Een spouwmuur bestaat uit twee evenwijdige delen, de buiten- en de binnenmuur. De open ruimte die hierdoor ontstaat wordt de spouw genoemd en deze voorkomt veelal vochtdoorslag van buiten naar binnen. Daarnaast heeft de spouw ook een isolerende functie en wordt deze vaak opgevuld met isolatiemateriaal voor extra warmte-isolatie. 

Waar spouwmuren voorheen slechts op beperkte schaal werden toegepast in de bouw van nieuwe woningen, is het gebruik van spouwmuren in 1960 verplicht geworden in Nederland. De isolatie van spouwmuren begon pas echt rond 1973. Tijdens de oliecrisis kreeg men meer aandacht voor energiebesparing en door middel van spouwmuurisolatie werden de stookkosten voor de meeste mensen aanzienlijk minder. 

De technieken voor spouwmuurisolatie zijn de afgelopen 100 jaar veranderd

De technieken die worden gebruikt voor het aanbrengen van spouwmuurisolatie zijn over de afgelopen decennia behoorlijk veranderd. In nieuwbouw worden veelal isolatieplaten en folies toegepast. Er wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld glaswol, steenwol, geëxpandeerd polystyreen of resol hardschuim. Daarnaast zijn er tegenwoordig allerlei organische isolatiematerialen beschikbaar die eveneens geschikt voor spouwmuurisolatie, zoals bijvoorbeeld biofoam, gehandeld schapenwol, vlas- en hennep wol.

Het kan echter ook voorkomen dat spouwmuurisolatie nadelen met zich meebrengt. 

Zo zijn niet alle muren geschikt voor spouwmuurisolatie. Dit kan bijvoorbeeld afhankelijk zijn van het type steen dat is gebruikt voor de constructie van de muren. Zo zijn geglazuurde bakstenen dampdicht. De buitenmuur kan hierdoor niet ademen en de mogelijkheid bestaat dat er vochtproblemen optreden aan de muur. Ook poreuze betonstenen zijn niet geschikt als materiaal om te voorzien van isolatie aan de binnenkant. Door de poreuze werking van het beton wordt meer regenwater opgenomen dan bij normale bakstenen en als je spouwisolatie hebt aangebracht zal de luchtcirculatie een stuk minder zijn, wat tot de nodige vochtproblemen kan leiden. 

Probeer onderbreking van luchtcirculatie te voorkomen

Een groot deel van de functie van een spouwmuur bestaat door middel van de luchtcirculatie die tussen de binnen- en buitenmuur plaatsvindt. Als er isolatie is aangebracht in de spouwruimte zal deze circulatie aanzienlijk minder worden, waardoor ook de natuurlijke ventilatie in je huis minder zal worden en er minder frisse lucht binnenkomt. Woonvocht kan hierdoor sneller condenseren op koude plekken op bijvoorbeeld muren en plafonds en voor gezondheidsproblemen zorgen. 

Een ander vaak voorkomend probleem is dat het voegwerk niet in goede staat is. Hierdoor kan extra vocht via de buitenmuur de spouwruimte binnenkomen. Als deze is voorzien van isolatie, kan dat voor de nodige problemen zorgen omdat de muur bij wateroverlast vanuit de spouw een stuk minder snel opdroogt dan voorheen. Gelukkig valt dit meestal wel te herstellen door het restaureren van voeg- en naadwerk. 

Daarnaast kan het geregeld voorkomen dat er vervuiling in de spouwruimte terecht is gekomen, tijdens bijvoorbeeld het bouwen van je woning of tijdens werkzaamheden die daarna worden uitgevoerd. Als je namelijk isolatiemateriaal aanbrengt in een vervuilde spouwruimte, kan het mogelijk zijn dat deze vochtig wordt en minder kans krijgt om te drogen. Als dit vocht vervolgens doorslaat naar de binnenmuur kan die de nodige problemen opleveren in je woning.